Metodologia
Barometr zawodów jest badaniem jakościowym. Powstaje osobno dla każdego powiatu w Polsce. Opiera się na opinii ekspertów, którzy na przełomie III i IV kwartału spotykają się i wspólnie analizują sytuację w poszczególnych zawodach.
Uczestnicy badania (pracownicy powiatowych urzędów pracy, prywatnych agencji zatrudnienia oraz innych instytucji zorientowanych w sytuacji na lokalnym rynku pracy) w toku dyskusji udzielają odpowiedzi na następujące pytania:
- Jak zmieni się zapotrzebowanie na pracowników w danym zawodzie w nadchodzącym roku? Czy będzie ono rosnąć, maleć czy pozostanie bez zmian?
- Jak będzie się kształtować relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników w danym zawodzie? Czy wystąpi deficyt poszukujących pracy czy ich nadwyżka, czy może popyt i podaż zrównoważą się?
Podczas oceny eksperci posiłkują się danymi ilościowymi dostępnymi w module Dane o zawodach.
Jednocześnie, gromadzone dane statystyczne nie oddają w pełni sytuacji na rynku pracy. Nie dają bowiem odpowiedzi na pytania o to: czy osoba deklarująca umiejętności w konkretnym zawodzie jest w stanie wykonywać pracę na oczekiwanym poziomie, czy warunki oferowane przez lokalnych pracodawców są dla pracowników wystarczająco atrakcyjne lub czy pracodawca jest skłonny taką osobę zatrudnić i jakie są możliwe powody, dla których nie może tego zrobić (np. problem rzeczywistych kwalifikacji, odpowiedniego doświadczenia zawodowego, zbyt wysokich oczekiwań płacowych, itp.).
Również w klasycznych badaniach ankietowych zagadnienia te są rzadko poruszane. Dlatego tak ważne są, wykraczające poza statystyki, informacje gromadzone przez pracowników urzędów pracy i pozostałych ekspertów. Wiedzą oni na przykład, które z ofert są zgłaszane wielokrotnie, gdzie występuje duża rotacja pracowników i jakie są jej przyczyny. Zdają sobie również sprawę z sezonowości zatrudnienia i wpływu tego czynnika na statystyki rynku pracy. Największą zaletą Barometru jest jednak to, że pozwala uwzględnić kwalifikacje pracowników i rzeczywiste przygotowanie do wykonywania zawodu. Dysponując jedynie informacją o liczbie osób bezrobotnych zarejestrowanych w danej profesji, nie możemy stwierdzić, czy są one rzeczywiście zdolne do podjęcia pracy, tj. czy posiadają odpowiednie kwalifikacje oraz potwierdzające je certyfikaty, czy dysponują odpowiednim doświadczeniem zawodowym i czy chcą podjąć zatrudnienie. Barometr wszystkie te czynniki bierze pod uwagę, dzięki czemu przedstawia bliższą rzeczywistości relację podaży do popytu na lokalnym rynku pracy.
Uczestnicy paneli oceniają tylko te zawody, które występują na lokalnym rynku pracy. Jeśli nie dysponują wiedzą na temat sytuacji w danym zawodzie, pomijają go – dlatego lista profesji, które ostatecznie znajdą się w prognozie powiatowej, może być krótsza od maksymalnej.
Po przeprowadzeniu paneli eksperckich w każdym z powiatów tworzone są Barometry zawodów dla województw oraz kraju. Powstają one poprzez agregację informacji zebranych w ramach poszczególnych paneli powiatowych.
Od 2020 r. Barometr zawodów oraz Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych realizowane są jako jedno badanie pn. Barometr zawodów.